to hold out, to stretch forth, to tender, to offer, to present;
to heap up, to accumulate;
— զձեռն, to stretch forth the hand;
ձեռն, ձեռն օգնականութեան — ումեք, to offer a helping hand, to lend assistance, to help, to succour;
— զմիտս, զխօրհուրդսի, to fix one's mind on, to contemplate intently.
ԿԱՐԿԱՌԵՄ եւ ԿԱՐԿԱՌՈՒՄ. ἑκτείνω, προτείνω extendo ἁντιλαμβάνομαι apprehendo μεταδίδομαι trado ὁρέγω porrigo. Երկայնել զձեռն. ընդարձակել. ձգել զձեռն. կամձեռամբ զիմն առ ոմն եւ առ իմն. մատուցանել. հասուցանել. ջամբել. բաշխել. առատաձեռնել. երկնցընել, տալ.
Ձեռն յաղքատն եւ ի անանկնոչ կարկառէին (առ ունելոյ). (Եզեկ. ՟Ժ՟Զ. 49։)
Եթէ կերա՞յ արդեօք զպատառն իմ միայն, եւ որ բոյն ո՞չ կարկառեցի. (Յոբ. ՟Լ՟Ա. 17։)
Կարկառ զծագ գաւազանիգ եւ եհար ի խորիսխ մեղու։ Կարկառ (կամ կարկառէ) պտուղ տնանկին. (՟Ա. Թագ. ՟Ժ՟Դ. 27։ Առակ. ՟Լ՟Ա. 20։)
Սուրն կարկառեալի վերայ երուսաղէմի. (՟Ա. Մնաց. ՟Ի՟Զ. 16։)
Կարկառել զձեռսն, կամ զշնորհս։ Զիմաստնոյն զթագաւորութիւն կարկառէ աստուած (այս ինքն մատակարարէ). (Փիլ.։)
Կարկառեա՛ զամենազօր աջդ յօգնականութիւն. (Եղիշ. ՟Ը։)
Կարկառեսցեն նոցա նշխարհ ինչ կոտորոյ հացի. (Յհ. կթ.։)
Զձեռս յողորմութիւն կարկառեսցուք. (Խոսր.։)
Ոչ ձեռն կարկառի առ կիրս վտանգաւորին. (Նար. ՟Ժ՟Թ։)
Իբրեւ ձեռն նորա ունայն կարկառաւ, ապա լցան գիրկք նորա առողջութեամբ։ Կարկառ ետ հաց։ Կարկառ ա՛ռ զգինս նորա, եւ վաճառեաց զնա ի սպանումն։ Յամենայն կողմանց պտուղ օրհնեալ կարկառու քեզ (Պատգամն աստուծոյ) (Եփր. համաբ.։)
Տէր յիսուս ձեռն կարկառուցու յօգնականութիւ. (Գիւտ թղթ. առ վաչէ։)
Կարկառ նմա (ադամայ) յիսուս ըզձեռն իւր բեւեռած, կոչէր ձեռամբ՝ քաջալերէր՝ մի՛ երկնչիր. (Գանձ.։)
Ոչ կարկառեցին դանկ մի, ոչ առնուն դահեկան մի. (Սարգ. յկ. ՟Զ։)
Կարկառ զբազուկս քո առ խաչն, զի կարկառեսցի առ քեզ բազուկն տեառն խաչելոյ. զի այն՝ որ ոչն կարկառու զձեռն իւր առ խաչն նորա, ոչ կարէ հպել զձեռն իւր առ սեղանն նորա։ Փոխանակ զի ուրախ արար զնոսա անոյշ գինովն իւրով, կարկառին նոքա քացախ. (Եփր. համաբ.։)
Կարկառէր զխորհուրդսն ի տեսչութիւն համագոյական երրորդութեան. (ՃՃ.։)
Հոգւոյ մաքրութիւն կարկառու քեզ մեծապարգեւն. (Սեբեր. ՟Ժ։)
Զձեռս ոչ կարկառու, եւ կործանէ զընդիմամարտիկն. (Իսիւք.։)
Սովն բռնադատեալ յորովայն՝ վառէ զաջ գողոյն կարկառուլ ի քո տունն. յն. կարկառիլ. (Ոսկ. մ. ՟Ա. 9։)
Ի կարկառուլ ձեռաց մովսէսի՝ կոտորեաց յեսով զամաղեկացիս. (Եփր. ել.։)
ԿԱՐԿԱՌԵԼ. Որպէս Կարկառակոյտ առնել. դիզանել.
Զյորձանսն յորդանանու ի վեր կարկառեսցես. (Մագ. ՟Ծ՟Դ։)
Ի մեջ կարկառեալ ալեացն եղեւ ճանապարհ. (Լմբ. իմ.։)
Սա զօրս անթիւըս ժողովեալ, եւ զքարադէզըն կարկառեալ. (Շ. վիպ.։)
Զուարակ մի գողացաւ, եւ տարեալ մեկուսի՝ յազեաց զնա. եւ կարկառեալ քարամբք՝ մնայր երեկոյին, զի տարցի անյայտաբար. (Արծր. ՟Ա. 3։)