premature, preco-cious, ripe before the season;
prior, anterior;
old, ancient;
before the time, prematurely, very early;
պտուղ — եւ անագան, early or first, late or backward fruits;
անձրեւ — եւ անագան, the former the latter rain, vernal autumnal rain.
πρώιμος, ὤριμος matutinus եւ maturus, tempestivus, praecox ἁρχαῖος pristinus, antiquus, vetustus. (cf. ԿԱՆԽԻ, cf. ԿԱՆԽԱՒ. Վաղ քան զժամանակն եղեալ. նախաժաման. վաղահասուկ. եւ Առաւօտեան. յառաջագոյն. վաղեմի. հին.
Անձրեւ կանուխ եւ անագան. (Օր. ՟Ժ՟Ա. 14։ Երեմ. ՟Ե. 24։ Ովս. ՟Ղ. 3։ Յովէլ. ՟Բ. 23։)
Կանոխ լոյս. (Ես. ՟Ծ՟Ը. 8։)
Պտուղ կանուխ։ Ողկոյզ կանուխ. (Յկ. ՟Ե. 7։ Նար. ՟Կ՟Ը։ Ածաբ. կարկտ. եւմկրտ։ Յճխ. ՟Ղ։ Խոր. հռիփս.։)
Կանուխ գիտութիւն աստուծոյ. յհ. կանխագիտութիւն. (՟Ա. Պետ. ՟Ա. 2։ Յճխ. ՟Ա. եւ ՟Դ։ Եղիշ. ՟Բ։)
Կանուխ եւ հեռի ժամանակօք։ Կանուխ ժամանակօք քան զիզիական պատերազմն։ Որ ի կանուխ ժամանակաց ստորագրեցեր. (Խոր. ՟Գ. 1։ Եւս. քր. ՟Ա։ Շար.։)
Փայտ կանուխ է քան զհիւսնութիւն. (Վեցօր. ՟Բ։)
ԱՄԻՍ ԿԱՆԽՈՅ. ըստ այլոց՝ Նոր ամիս, կամ ամիս Նորւոյ. νέος novus. Առաջին ամիսն եբրայեցւոց Նիսան. իբր սկիզբն վաղահասուկ արմտեաց գարնանայնոյ ի մարտի եւ յապրիլի։ (Ել. ՟ժգ. 4։ ՟իգ. 15։ ՟լդ. 18։ Օր. ՟ժղ. 1։)
ԿԱՆՈՒԽ. մ. իբր կանխաւ. կանխագոյն. վաղքաջ. վաղագոյն.
Այն ինչ հաւ խօսեցաւ կանուխ ընդ առաւօտն. յն. հաւ առաւօտեան. (՟Գ. Մակ. ՟Ե. 12։)
Կանուխ ազդել. (Նար. ՟Լ՟Գ. եւ Նար. խչ.։)
Կանուխ պիտի ջանալ, զի անյայտ է երբն։ Զկանուխ եղելոց իրացն նշանակէ. (Նախ. ժող. եւ ՟Բ. Մակ.։)
Կանուխ քան զայն յարեայ ընդ քեզ խօսել. (Խոսր.։)