cf. Ընտրիչ;
discreet, prudent, judicious, wise.
cf. Ընտրիչ;
discret.
choice, election;
discernment, discretion, judgment, understanding;
ընտրողութեամբ, discreetly.
élection, choix;
discernement, discrétion;
ընտրողութեամբ, discrètement.
cf. Անընտրողաբար.
Որ ոչ իցէ ըստ այսմ հանճարոյ, ընտրողական, եւ բոլորովիմբ ի բաց փախչողական. (Դիոն. երկն.։)
Ածել ի դէմս տեսութեան ընտրողական բանի քո. (Արշ.։)
Կերպարանօքն՝ ցորենոյն ջանայ նմանիլ, բայց ճաշակօքն ի ձռեն ընտրողացն կշտամբեալ յանդիմանի. (Կոչ. ՟Դ։)
Զմարմինս ճգնեն առանց ընտրողութեան։ Այս փայտս ճգնեաց եւ խայտառակեաց զսատանայ։ Պատառեաց համան փայտ մուրգքէի, ինքն ի նոյն ճգնեալ մեռաւ. (Լմբ. սղ. եւ Լմբ. ժղ.։)
Յիւրաքանչիւր բարս տնկեալ է ընտրողութիւն։ Ի բնական օրինաց՝ որ ի միտսն տնկեալ է. (Բրս. հց.։ Եզնիկ.։)
Այժմուս ոչ ոք է տգէտ յընտրողութենէ բարւոյն։ Յառաջ քան զամենայն յաւիտեանս էր, եւ այժմուս է. (Շ. ընդհ.։)
Կամ որ խոյզ եւ խնդիր չառնէ. անընտրող. տարտամ. իբր ἁδιάφορος. indifferens կամ ἁδιάκριτος indiscretus.
ἁδιάφορος. indifferens. Որ ոչն խտրէ զխտրելիս. անընտրող. անխիղճ. աներկիւղած. անզգոյշ. համարձակ ի չարիս. ինսաֆսըզ. Ուստի՛ ԱՆԽՏԻՐ ԼԻՆԵԼ՝ ըստ յն. ասի, չպահել զանձն կամ չզգուշանալ. չորոշել.
Անորոշաբար. առանց որոշելոյ. խառն. առ հասարակ. եւ անընտրողաբար.
Որոշմամբ (յն. ընտրողաբար) ողորմութեամբն վարի, եւ ոչ անորիշ (յն. անընտրողաբար) ողորմութեամբն, եւ ոչ անողորմ դարձեալ ողորմած ասէ, եւ արդար տէր. (Բրս. սհմ. Բրս. կրօն.։)
Ընտրող որոշմամբ. այսինքն ընտրողական, խոհական. (Լմբ. պտրգ.։)
Առողջ եւ ընտրող մտաց. (Վեցօր. ՟Ը։)
Եւ իբր անընտրող. անփորձ.
Անմասն ի խոհեմութենէ. անընտրող. անմիտ. եւ անմտական. անխորհուրդ. բարակ չմտածօղ, անխելք. ագըլսըզ. թէտպիրսիզ. թէվէքէլլի.
Զգալեացս անուշահոտութեանց օգնականութեամբք բարեկիր առնէ ... զհոտոտելեացն ընտրողականութիւն. (Դիոն. եկեղ.։)
κρίσις judicatio, examen, judicium Դատելն. դատողութիւն. դատաստան. ընտրողութիւն.
Խոհականաւն, որ է ընտրող բարւոյեւ չարի. (Սկեւռ. աղ.։)
ՆԱԽԱԴԱՏ ՆԱԽԱԴԱՏԱԿԱՆ. προκρίνων praejudicans πρόκριτος praejudicatus, praelatus. Ընտրող, եւ ընտրողական՝ իբր լաւագոյն դատելով. նախընթաց դատմամբ ընտրեալ.
Բառ անյայտ. որպէս Պաշտօն եւ պատիւ երկասիրութեամբ կամ ընտրողութեամբ. եւ Պաշտօնեայ երկասէր՝ հաւատարիմ, երախտավոր։ Ըստ ՟ա. ասի.
Որ չառնէ ընտրութիւն. որոյ չիք ընտրողութիւն. անխորհուրդ. տգէտ. տգիտական. անընտրողական. աղէկ չիքննօղ, աղէկը չընտրօղ, անխելք.
Տգէտ եւ անընտրող առաջնորդ ի բժշկելն խոցէ. (Նեղոս.։)
Դատաւորք անընտրողք իրաւանց. (Մխ. դտ.։)
Անընտրող մտօք ունելով զծառայս, չընտրել զլաւն ի վատթարէն. (Փարպ.։)
Երդմանց սովորութիւնք՝ յանընտրող յիմարութենէ. (Մանդ. ՟Ժ՟Ե։)
Հիանշմար մրրիկ ահարկու՝ ընտրող հրեղինաց լեզուացն. (Նար. գանձ հոգ.։)
ὀρισμένως definite διακεκριμένως distincte. որ եւ Որոշակի. Որոշմամբ, սահմանաբար. մեկին եւ զատաբար. ուրոյն ուրոյն. ընտրողութեամբ. զատուցեալ ընտրութեամբ. որոշակի, պարզ, եւ զատ զատ.
Թեւաւորութիւնն (հրեշտակաց) ցուցանէ զվերամբարձականն սրութիւն։ Զտապարսն՝ զընտրողականացն զօրութեանց զսրութիւն։ Հողմունս զնոսա անուանելն՝ զսրութիւն նոցա ցուցանէ։ Զարծուին՝ զարագաթռչութիւնն, եւ առ զօրացուցիչսն կերակուրս սրութիւնն. (Դիոն.։)
Մանաւանդ՝ ἁδιάφορος. indifferens. Անտարբեր. անորոշ. միջասահման. անխտիր եւ անընտրող. միջակ, միջին. օրթապապէթ, մուհայիր, միւպահ.
Յոր ուրախ լինէր անզղջական խնդութեամբն։ Զուարճանայ զառ ի տէր անզղջական խնդութիւնն։ Ընտրող մտացն հետեւի ուրախ լինելն անզղջական բարերջանկութեամբն. (Լմբ. սղ. եւ Լմբ. առակ.։)
Յորքանեաց նուազեցին լաւագուիցն ընտրողութեանց՝ ի նորա բացակայիլ յորդորական բանից. (Սկեւռ. լմբ.։)
Դատողաբար մտաց ընտրողութեամբ զատուցանէ վայելչապէս. (Պիտ.։)
αἰρετός, προαιρετικός electivus, voluntarius, spontaneus. Ախորժական. դիւրապատրաստ. կամաւոր. ընտրողական.
ՅՕԺԱՐԱԿԱՆՆ գ. ըստ յն. ոճոյ, ἠ προαιρετική voluntarium, praelectivum. Կարողութիւն յօժարութեան ընտրութեամբ. կամաւորն. ընտրողականն. եւ Առարկայն յօժարելի.
προαιρετός, προαιρετικός spontis, spontaneus, volens, lubens. Յօժար. յօժարական. նախայորդոր. ինքնայորդոր. յօժարամիտ. նախահոգակ. ընտրողական.
Անընտրողաբար. առանց ընտրելոյ կամ ընտրութիւն առնելոյ. անխտիր. անխորհրդաբար. թէվէքէլլի.
Կամ ἁδιαφόρως. indifferenter, citra delectum. անխտիր. անընտրողաբար.
Եւ ընտրելի բարին ընտրեալ յամենեցունց առաքինաւոր. (Փիլ. իմաստն.) իմա՛, առաքինի ընտրողութեամբ։
Եւ ընտրելի բարին ընտրեալ յամենեցունց առաքինաւոր. (Փիլ. իմաստն.) իմա՛, առաքինի ընտրողութեամբ։
συγκριτικός comparativus Համեմատական. ընտրողական. զուգակշիռ.
Կարծի նշանակել Բացատրելով. բացայայտելով։ Բայց առաւել իմա՛ որպէս Բացադրապէս, այսինքն ի բաց դնելով, ի բաց որոշելով. զատանելով. ընտրողութեամբ.
Ընտրողութեամբ. ընտրելով. քաջ դատմամբ.
Որոշել զայն ինչ յայսմանէ ընտրողաբար. (Սահմ. ՟Ժ՟Ե։)
Ընտրողական միտք, կամ հանճար, զօրութիւն, շնորհք, իմաստք, կամք, լեզու. (Յճխ.։ Դիոն.։ Շ.։ Նար.։)
Իմաստուն ընտրողական արար զքեզ Աստուած. մի՛ նմաներ դու անասնոց անմտից անընտրողութեամբ քով. (Ճ. ՟Ժ.)
Պահողքն պարտին լինել ընտրողական գիտութեամբ (պահելով եւ զխորհուրդս եւ զբանս) եւ այլն. (Մանդ. ՟Գ։)
Կակուղն եւ ընտրողականն աչաց, վասն որոյ տեսանեն զպայծառն եւ զփայլեալն, ձէթ. (Պղատ. տիմ.։)
cf. ԸՆՏՐՈՂԱԲԱՐ.
Ընտրողապէս զժուժկալութիւն ի գլուխ տանել։ Ոչ գիտեն ընտրողապէս կալ ի մարմնի. (Սարգ. ՟բ. պ. ՟Ա։)
Ընտրողապէս իմն խօսի ընդ իւրաքանչիւրսն ի նոցանէ. (Շ. մտթ.։)
Ունկնդի՛ր լերուք ընտրողապէս. (Եփր. յհ. մկր.։)
Ոյք նուիրօք ուխտից դիմեն ի տօնախմբութիւն մօր քո ընտրողապէս. (Ճ. ՟Ժ.։)
Որ կեայ հասարակ կեանս ի մէջ մարդկան անընտրողութեամբ. գռեհիկ. մանաւանդ Խառնագնաց. անկարգ ի վարս. անարժան (քաղաքաւարեալն, կամ գործ եւ կեանք, եւ ախտ նորա).
ἑπιτηδείως, εὑαρμόστως, ἁκολούθως, κατὰ τὸ ἁκολούθον apte, commode, rite, consequenter. Յարմա՛ր. ըստ կարգի. ի դէպ. հետեւաբար. ընտրողութեամբ. օրինօք. միաբան.
ՈՐՈՇՈՂՈՒԹԻՒՆ ՈՐՈՇՈՒԹԻՒՆ. ἁφορισμός, διάκρισις segregatio, discretio, distinctio. Որոշելն, իլն. ընտրողութիւն. ընտրութիւն. զանազանութիւն.
Ամենեցուն գոյացուցիչ, եւ էիցս անլոյծ յարակայութեան անայլայլելի հաստատութիւն։ Հուր ընտրողական անայլայլելի. (Դիոն. երկն.։)
Մի շունչ յանասունսն ամենայն, որ ունի զմի նշանակ անխօսութեան։ Զթերութիւն անխօսութեանն՝ զոր ունին, ընտրողութեամբ զգայուն բարոյիցն նոցա ելից. (Վեցօր. ՟Թ։)
Սէր արարչութեան ստիպեաց զինքն՝ առնել զարարածս։ Արար ընտրողս արարչութեան (այսինքն ճշմարտին Աստուծոյ). (ՅՃԽ։)
Գիտելն. ճանաչողութիւն. գիտութիւն. ընտրողութիւն.
κρίσις, ψῆφος judicium, sententia, calculus Դատումն. դատելն. դատաստան. ընտրողութիւն. կշռութիւն. կարծիք.
ՆԱԽԱԴԱՏ ՆԱԽԱԴԱՏԱԿԱՆ. προκρίνων praejudicans πρόκριτος praejudicatus, praelatus. Ընտրող, եւ ընտրողական՝ իբր լաւագոյն դատելով. նախընթաց դատմամբ ընտրեալ.
Սաստկագոյն ստերիւրումն քան զսոսա։ Անընտրողութեամբ, ստերիւրմամբ, եւ զգայարանացս ախտաւոր շարժիւք. (Խոսրովիկ.։ Սկեւռ. աղ.։)
Զիա՞րդ ամբարհաւաճեցաւ ընտրողն. (Նար. ՟Խ՟Ը։)
Առ ի շիջանել անընտրողաբար յանձեռնհասն բարձրութենէ. (Նար. ՟Կ՟Զ։)
Մի՛ ոք անընտրողաբար զամենայն հաւասար համարեսցի. (Շ. ընդհ.։)
Անընտրողաբար տալ. (Վրք. հց. ՟Ի՟Զ։)
cf. ԱՆԸՆՏՐՈՂ.
Մի՛ ոք տղայական բարուք, եւ անընտրողական ինչ մտօք ժպրհեսցի ի վերակացութիւն Բանին Աստուծոյ. (Մանդ. ՟Ը։)
Յոր եւ բերիմ անընտրողապէս. (Սկեւռ. աղ.։)
Յետ միաւորութեանն՝ անընտրողապէս Աստուածութեանն եւ մարդկութեանն դնեն գիրք զանուանսն. (Շ. թղթ.։)
Բարեկարգապէս ընտրողութեամբ. (Խոսրովիկ.։)
Կամաւորութիւն, ընտրողութիւն, յօժարութիւն. (Սահմ. ՟Ժ՟Ե։)
Կուրանայ ընտրողութիւն հոգւոյ նորա ի սնափառութենէ. (Վրք. հց. ՟Բ։)
Չէ՛ պարտ ընտրողութիւն առնել հրամանաց առաջնորդին. (Նեղոս.։)
Կամացն ընտրողութեամբ. (Շ. ամենայն չար.։)
Ժամանակին ընտրողութիւն։
Բնական ընտրողութեան ամենայն ոք բաւական ստեղծաւ յԱստուծոյ. զայս ընտրողութիւնս անզգամք թողին. (Լմբ. ժղ. եւ Լմբ. առակ.։)
προαιρετικός praeelectivus. Յօժարական. ընտրողական. կամաւոր. անձնիշխան (որպէս դնի ի լս. )
ՈՐՈՇՈՂՈՒԹԻՒՆ ՈՐՈՇՈՒԹԻՒՆ. ἁφορισμός, διάκρισις segregatio, discretio, distinctio. Որոշելն, իլն. ընտրողութիւն. ընտրութիւն. զանազանութիւն.
Զգեղարդունսն եւ զտապարսն (իմա՛) զաննմանիցն անջատողութիւն, եւ զընտրողականացն զօրութեանցն զօրութիւն. (Դիոն. երկն.։)
Ընտրող մտաց ճանաչի յայտնապէս դիանոսն բանք, եւ անմտացն, շաղփաղփութիւնք. (Փարպ.։)
Պակասութիւն ընտրողութեան՝ քննութեան եւ ուղիղ դատման. անխոհեմութիւն, տգիտութիւն. անխելքութիւն.
Յամենայն ինչ անընտրողութեամբ մերձենան. (Մանդ. ՟Ժ՟Ե։)
Եւ առ մեօք լինի անընտրողութիւնն ի կամքն. (Լմբ. սղ.։)
Նաւաստեաց լինել դաւող անընտրողութեամբ. (Պիտ.։)
εὑδιακρίτως distincte Գեղեցիկ որոշմամբ. քաջ ընտրողութեամբ.
Ընտրականն գոլ. լաւութիւն. եւ Ընտրողութիւն, քննութիւն.
προαίρεσις, προθυμία animi promptitudo, praeelectio, institutum, voluntas. որ եւ ՅՕԺԱՐՄՏՈՒԹԻՒՆ, Կամաւոր յօժարութիւն. ընտրողական հաճութիւն. նախայօժարութիւն. յառաջամտութիւն.
διάκρισις dijudicatio, discretio. որ եւ ՏՐԱՄԱՄՈՐՈՇՈՒԹԻՒՆ. Դատաստան մտաց. ընտրողութիւն. որոշողութիւն. կարծիք.
Անճանաչողն գոլ. անընտրողութիւն. անհանճարութիւն.
ἁπειροκαλία. Անփորձն գոլ բարւոյ. անընտրողութիւն. անյարմարութիւն. միամտութիւն, եւ անմտութիւն.
cf. ԸՆՏՐՈՂՈՒԹԻՒՆ.
Ընտրողականութեամբ արածին. զի զփուշսն թողլով՝ շուշանօք բուծանին. (Նար. երգ.։)