Other definitions containing this entry
Մաքուր եւ արարչական մարմինն, որ զմեր զապականութիւնն եւ զմահ յիւր անմահ մարմինն էառ յանձն անյանցութեան, զի յանմահութիւն զմահու արժանիս փոխեսցէ. (Պիտառ.) (որ է ասել, անմեղն եւ անպարտականն մահու՝ վասն մեր մեռաւ)։
Արարչականն թելադրութիւն։ Ի վնասակարին թելադրութենէ։ Թելադրութեան օձին հետեւիմ. (Նար.։)
Արարչական խնամածութեամբ։ Ոմանց բնութեամբ, եւ կիսոց խնամածութեամբ սրբոց հայր. (Յճխ. ՟Բ։)
Քան զայլ արհեստ եւ զմակացութիւն, քան զքերթողականն ասեմ, եւ քան զճարտասանականն։ Ամենայն՝ որ ճարտասանական է, նաեւ հաւանութեան արարչական. (Սահմ. ՟Ա. եւ ՟Դ։)
Անուանք՝ որ միայն զարարչական բնութիւնն փաղանունակի նշանակեն, ընդ որում ոչ այլ ոք ի գոյից լծակցի հոմանունութեամբ. (Խոսրովիկ.։)
Անուանք՝ որ միայն զարարչական բնութիւնն փաղանունակի նշանակեն, ընդ որում ոչ այլ ոք ի գոյից լծակցի հոմանունութեամբ. (Խոսրովիկ.։)
արարչական զօրութեան փրկչին, եւ քանիօնութեան մարմնոյն. (Բրս. թղթ.։)
cf. ԱՐԱՐՉԱԿԱՆ.
Երկինք պատմիչ է ստուծոյ մեծասքանչ զօրութեանցնդ, յինքն բերելով զարարչական ներգործութեանն զհանգամանս մեծվայելչաբար. (Ածաբ. խչ.։)
Ծանոյց թէ լոյսն արարչական՝ նսեմացոյց զլոյսն եղական. (Շար.։)
Չի՛ք չափ ինչ հանգոյն անբովանդակական ձեռինն ... Զարարչական նորա ուսար, եւ զիմաստնականն, եւ զանբովանդակականն (զօրութիւն). (Ոսկ. ես. յորմէ եւ Գէ. ես.։)
δημιουργικός creativus. Սեպհական արարչագործի կամ արարչարգործութեան, որ եւ ԱՐԱՐՉԱԿԱՆ.
Միասնականութիւն արարչական տէրութեան.
Արարչական բնութիւնն, ընդ որում ոչ այլ ոք ի գոյոց լծակցի հոմանունութեամբ. (Խոսրովիկ.։)
Ճարտասանութիւն՝ հաւանութեան արարչական։ Ճարտասանութիւն պիտանանայ արդարոյ (իմա՛, իրիաւանց), այսինքն քաղաքականութեան. (Սահմ. ՟Դ. եւ ՟Ժ՟Ա։)
Դնէ զարարչական զձեռն իւր ի վերայ սրբոց իւրոյ առաքելոցն, եւ քահանայագործէ զնոսա. (Զքր. կթ.։)
Աստուծոյ առմատուցեալ, եւ ընկալեալ զարարչական պարզութեան աստուածեղութիւն. (Դիոն.։)
Արարչական զօրութիւն. կարողութիւն ստեղծանելոյ.
Ամենայն զօրութեանն գեր ի վերոյ աստուածթիւն է. եւ խօսի դէպ ի միջոյն արարչականութեան. (Փիլ. ել. ՟Բ 68. (ուր այրն հրէամիտ ըստ մտի զանազանէ զայլ եւ այլ զօրութինս Աստուծոյ աստուածանմանս)։)
Զիւր ճշմարիտ արարչական անուն հրամայեաց աստուածախոստ բարեբանել ճշմարտափառութեամբ. (Սհկ. կթ. արմաւ.։)
Զմարմնոյ ծանրութիւն հոգիացուցեալ՝ զարարչականն ճշմարտեն պատկերագործութեանն նմանութիւն. (Երզն. քեր.։)
Թեպէտեւ հոմանունաբար գոյացութիւն ասիամենայն, սակայն իսկ եւ տիրապէս էութիւն արարչական, ըստ որում եւ էն, ասասցի։
Վա՛շ արարչականին բնութեան։ Վա՛շ արարչին, փա՛ռք փրկչին։ Վա՛շ բազկին բարձրելոյ, փա՛ռք ձեռինն կարկառելոյ. (Անյաղթ պորփ.։ Ճ. ՟Ը.։ Վրդն. լս.։)
Հիւսնութեան ենթակայ է փայտ. իսկ կատարումն ունի աթոռ առնել։ Հիւսնութիւն է աթոռոյ արարչական. (Սահմ. ՟Դ։ -Նոյն բառ է՝ որ դնի ի Դատ. ՟Գ. 24. որպէս նստարան ի պէտս կարեաց բնութեան։)
Զհրեշտակական դասակարգութիւնսն, որք երկրորդ լոյսք յարարչականդ լուսոյ գոյացան. (Խոսր.։)
Մի յուսահատեցի յարարչական եւ ի ծնողական խնայոցն աստուծոյ. (Վրդն. սղ.։) (այլ լաւ եւս է ընթեռնուլ, խնամոցն)։
Զգեստք յոչխարաց՝ են ծաղիկք՝ ըստ արարչական արուեստին՝ անկչաց գովութիւն. (Փիլ. նխ. ՟բ.։)
Կրականք որակութիւնք ասին՝ ո՛չ վասն սոցուն ընդունակացս կրել ինչ, այլ վասն ըստ զգայութեանցս իւրաքանչիւր ասիցելոցս որակութեանցն ախտիցն գոլ արարչական։ Կրականք որակութիւնք ասին. քանզի քաղցրութիւն կիրս իմն ըստ ճաշակելացս առնէ, եւ ջերմութիւն ըստ շօշափելաց. (Արիստ. որակ.։)
Գոյացեալք ի համագոյն եւ ի միակամ արարչական լուսաւորութենէն. (Շ. հրեշտ.։)
Անդ ապա եւ գութք խնամոց յուզիցին արարչական սիրոյն. (Ագաթ.։)
Լայնութիւն ակնկալութեանն ամենեւին իսպառ ամփոփեալ։ Ո՛չ ի լրմանէ ամփոփեալ։ Յաւէտ անձկութեամբ ամփոփին ի բերումն բովանդակութեան արարչական բանին հանգստեան. (Նար.։)
Անջրպետ ի մէջ կռոցն արկանելոյ վասն ասէ զմին։ Զսրբութիւնն առանձնակի հոգւոյն տալով, անջրպետ ի մէջ արկանելոյ է արարչական հոգւոյն եւ արարածի. (Սարգ. յկ. ՟Է։ Սարգ. ՟ա. պետ. ՟Ա։)
Աստուած անունն արարչական է, որ զնախախնամելն յայտ առնէ ըստ փիլոնի. եւ առ մեզ ստուգաբանի, թէ աստ էած զմեզ. (Ի Գիրս խոսը։)
Մարդն բանային՝ պատուով պատկերին արարչականին. (Գանձ.։)
Ի բերումն բովանդակութեան արարչական բանին հանգստեան. (Նար. կուս.։)
Նախատեսութիւն՝ միայն արարչականին այս հետեւեսցի. (Յհ. իմ. երեւ.։)
Բազմադիմի լսի անուն սկզբանդ. արարչական, պատճառական, տեսական եւ հիւթական. (Վրդն. ծն.։)
Չունօղ զպատճառ արարչական, կամ վախճանական, կամ ապացուցական, եւ կամ իրաւացի. սէպէպսիզ, վէսիլէսիզ.
Բարեբունն Աստուած, եւ անհաս մարդասիրութեան անդունդք։ Զորս ատէ բարեբունն Աստուած։ Ոչ մոռանայ Աստուած զբարեբուն գութն արարչական. (Վրդն. քրզ. եւ Վրդն. ծն. եւ Վրդն. ել.։)
Կամ իբր Ինքնագոյական. անեղական. արարչական. աստուածահրաշ.
Ցուցեալ գործովքն հրաշական, զինքն ի բնութիւն՝ արարչական. (Շ. խոստ.։)
Նախատպեցին խնամք արարչական սիրոյ քո առ արարածս քո. (Մաշտ.։)
Ի դադարման եղծման շիրմաւոր, արարչական բանին սպասաւոր. (Նար. մծբ.։)
συνδημιουργήσας, συνδημιουργός socius creationis, συγκτίζων simul creans Արարիչ ի միասին. համագործ. որպէս որդի եւ հոգի Սուրբ միով արարչական կարողութեամբ ընդ հօր։ (Ագաթ.։ եւ Շար. ստեպ։)
Արարչական. աստուածեղէն.
Մակասփռել զարարչական զպարգեւսն՝ ծաւալեալ սփռեաց ընդ տիեզերս. (Զքր. կթ.։)
Ի սուրբ կուսէն զծնունդն կրեաց մարմնական։ Փրկեաց մարմնականօքն զմարմնականսս։ Եթէ անմարմնապէս զմարմնականսն կարելի էր կրել քրիստոսի, ընդէ՞ր եւ մարմին զգեցաւ ի կուսէն։ Քրիստոս աստուած մեր, քրիստոս՝ ըստ մարմնական տնօրէնութեանն, որով փրկեցաք, եւ աստուած՝ ըստ արարչական տէրութեանն. (Պրպմ. ՟Է։ Թէոդոր. մայրագ.։ Յհ. իմ. երեւ.։ Խոսր.։)
Յիմարութեանդ ցոյցք՝ զնիւթս զայս յաւէժակից ասել արարչական զօրութեանն. (Յհ. իմ. երեւ.։)
Չի՛ք չափ ինչ հանգոյն անբովանդակական ձեռինն ... Զարարչական նորա ուսար, եւ զիմաստնականն, եւ զանբովանդակականն (զօրութիւն). (Ոսկ. ես. յորմէ եւ Գէ. ես.։)
Զգործս իւր ցուցանէ արարողական իմաստս, եւ ոչ զարարչական զօրութիւն. (Համամ առակ.։)
Աստուածն ցուցանէ զարարչականն եւ զբարեգործակն կարողութիւն։ Ի բարեգործակէն բարերարելով. (Վրդն. ել.։)
Եւ մահու ծառայակցէր՝ արարչական հնազանդելով հրամանին. (Մամբր.։)
Աստուածութեանն օրինակ ետ, նոյնպէս եւ ընդ արարչականին եւ զնախգիտականն յայտ արար. (Ոսկ. ես.։)
Զիւր զարարչական զօրութիւնն ի մեզ ստորահոսեալ ծաւալեաց։ Յորոց վերայ անկեալ վէմն՝ ստորահոսեալ սուզեաց զնոսա ի կործանումն. (Զքր. կթ.։ Լմբ. ամովս.։)
κτίσις, δημιουργία creatio, opificium, structura որ եւ ԱՐԱՐՉԱԳՈՐԾՈՒԹԻՒՆ. Ստեղծանելն, եւ իլն. գործ Աստուծոյ. եւ Արարչական զօրութիւն եւ խնամ.
Ի յերկնակառոյց արարչական բանին վառեալ սիրոյ. (Գանձ.։)
Առ իմաստութիւն ճանապարհն՝ կոչի իմաստասիրութիւն. քանզի իմաստասիրակ է արարչական զօրութիւն, իմաստասիրակ է եւ արքունականն, իմաստասիրակ է եւ աշխարհ. (Փիլ. լին. ՟Ա. 57։)
Հաւանութիւն բերել առ արարչական զօրութիւնն։ Կոխեցին զանհնազանդութիւնն հլու հաւանութեամբ. (Պիտ.։)
Ոչ միայն ճարտասանականն է հաւանութեան արարչական. այսինքն համոզիչ. (Սահմ. ՟Դ։)
Զոր իմաստութեամբ նախիմացական եւ արարչական բնութեամբ արարիչն ունի։ Էր արդեօք նախիմացական եւ իմաստական. (եւ այլն. Փիլ. նխ. ՟ա.։)
Անուանք՝ որ միայն զարարչական բնութիւնն փաղանունակի նշանակեն, ընդ որում ոչ այլ ոք ի գոյից լծակցի հոմանունութեամբ. (Խոսրովիկ.։)
Voir tout