adj.

sufficient, fit, capable, competent, qualified;

s.

worthy, capacity, ability;
—ն or Աստուած —, God, omnipotent, Almighty;
— լինել, to suffice, to be capable;
— լինել անձին, to content one's self;
— առնել, to enable, to capacitate;
to content, to satisfy;

adv.

sufficiently, enough;
ըստ —ի, passably, tolerably, so-so;
— է, it is enough, it suffices, cf. Շատ է;
չէ —, it is not enough or sufficient.

adj.

ἁρκετός (լծ. ընդ հրիք). sufficiens, ἰκανός satis (որ եւ Շատ). Այնչափ՝ որչափ պիտոյ իցէ. որ ինչ հասանէ ի խնդրելին չափ. չափաւոր. հերիք. շատ. առատ. լի. երկար.

Գողանային բաւական իւրեանց։ Առիւծ որսացաւ բաւական կորեանցն իւրոց։ Գտանիցի նմա (ինչք) բաւական փրկանացն իւրոց։ Կարի յաճախէ բերել ժողովուրդդ քան զբաւական տարազու պիտոյից գործոյդ։ Քահանայքն ոչ սրբեցան բաւականք.եւ այլն։

Ուրախութիւն անձին գինի, որ ըմպիցի ի ժամու ցբաւական. (Սիր. ՟Լ՟Դ. 36։)

Գերազանցութեան եւ պակասութեան միջակ է բաւականն. (Փիլ. ել. ՟Ա. 6։)

Ընչիւք բաւականօք առ այսպիսի պէտս նոցա. (Ճ. ՟Ա.։)

Բաւական ժամանակս. (Խոր. ՟Ա. 19։)

Վասն բաւական ժամուս. (Կոչ. ՟Ժ՟Դ։)

ԲԱՒԱԿԱՆ. Բաւականացեալ. ունօղ զանձին բաւականն. շատացեալ. գոհ.

Կեանք մշակի բաւականի քաղցրասցի. (Սիր. ՟Խ. 18։)

Ի նմին բաւական լիցուք. այսինքն այնու շատասցուք. (Կանոն.։)

ԲԱՒԱԿԱՆ. Ձեռնհաս. հասու. ատակ. կարօղ.

Միթէ ձեռն տեառն չիցէ՞ բաւական։ Եթէ ի փոքուն չէք բաւական, վանս այլոցն զի՞ հոգայցէք։ Եւ առ այս ո՞ բաւական իցէ։ Ո՛չ եթէ անձամբ բաւական եմք խորհիլ ինչ։ Որ եւ բաւականս արար զմեզ պաշտօնեայս։ Որք բաւական իցեն եւ զայլս ուսուցանել։ Մինչեւ բաւական լինել (յն. կարել) ընդ հովանեաւ նորա թռչնոց երկնից բնակել։ Բաւական լինել ոչխարին, կամ ոչխարու, կամ գառամբ. եւ այլն։

Առ ամենայն ցանկութիւն բաւական. (Իմ. ՟Ժ՟Զ. 20։)

Զմտա՛ւ ած, ո՛րչափ բաւական են քուք այրւոյ՝ յորժամ զհարստէ քուքայցէ. (Սեբեր. ՟Թ։)

Բաւական էք տալ պատասխանի։ Եւ ոչ բաւական է ոք բովանդակել. (Փարպ.։)

Որպէս թէ չիցէ բաւական (այսինքն անկար իցէ) զօրավարութեան. (Եւս. քր. ՟Ա։)

Մերթ անձին բաւական լեալ, եւ մերթ այլով կարօտ. (Ոսկ. մ. ՟Ա. 6։)

Ուրախ լինի ծարաւի, յորժամ ըմպէ. այլ զի ոչ լինի բաւական սպառել զաղբիւրն, ոչ տրտմի. (Եփր. համաբ.։)

Չէր ոք անձին փրկութեան բաւական. (Իգն.։)

Կամ Յարմար. ընդունակ. արժանաւոր. արժանի. կարօղ տանել.

Տէր չեմ բաւական, եթէ ընդ յարկաւ իմով մտցես։ Աղաչեմ զքեզ տէր, չեմ բաւական։ Չեմ բաւական ամենայն արդարութեան եւ ճշմարտութեանն՝ զոր արարեր ընդ ծառայի քում։ Մեծ է օր տէրն, եւ ո՞վ իցէ նմա բաւական.եւ այլն։

Որ զբանն Աստուած բաւական եղեր ընդունել յորովայնի միշտ կոյս. (Շար.։)

Ընդ դժնեայ եւ բաւական ճարտասանացն զինքն ձգտեցուսցէ. (Պիտ.։)

Նաեւ արդ իսկ ոչ էք բաւական հաստատուն կերակրոյն. (Եփր. ՟ա. կոր.։)

ԲԱՒԱԿԱՆՆ. ἰκανός եբր. շատաի կամ սատտայի Աստուած ամենաբաւական, կատարեալ. ամենազօր. լիացուցիչ. շատացուցիչ ամենայնի.

Ես եմ Աստուած քո բաւական։ Դառնացոյց զիս բաւականն յոյժ։ Բաւականն չարչարեաց զիս։ Ժառանգութիւն բաւականին ի բարձանց։ Միթէ զդատաստան ոք բաւականին թիւրիցէ՞.եւ այլն։

Կալայց զիս անմեկնելի ի բաւականին յուսոյ. (Պիտ.։)

Ինքն յինքենէ բաւական առ ամենեսեան։ Հոգի սուրբ Աստուած բաւական. (Յճխ. ՟Զ։ Ագաթ.։)

Բաւական եղեւ նմա յանապատի. (Օր. ՟Լ՟Բ. 10.) իմա՛, շատացոյց զնա։

s.

τὸ ἁρκοῦν sufficientia, ut sufficiat Բաւելն, բաւականութիւն. կարողութիւն. չափ. հասողութիւն.

Իւրաքանչիւր ըստ բաւականի իւրում համարեսցի յոչխարն. (Ել. ՟Ժ՟Բ. 4։)

Մինչեւ ի լիութիւն բաւականի։ Կերակուր եւ կենդանութիւն բաւականի ընդ տիեզերս ամենայն երկրպագուաց քոց։ Յերեւելիս ական տեսանելեաց բաւականի. (Ագաթ.։)

Պարգեւեն ի յիւրեանց բերոցն ըստ առաւելապէս բաւականի. (Փարպ.։)

Հատուցանէր նմա ըստ ձեռին բաւականի զմնասս հարկին. (Յհ. կթ.։)

Եւ καθήκον conveniens, pertinens Պէտք. պիտոյք. պատշաճք. սակ.

Ժողովեցէ՛ք իւրաքանչիւր ըստ բաւականի իւրում։ Քաղէին իւրաքանչիւր ըստ բաւականի իւրում. (Ել. ՟Ժ՟Զ. 16. 18. 21։)

Զչափ պիտոյից բաւականին ունել, եւ յաւելորդացն մասնաւորել զկարօտեալսն. (Իգն.։)

դիմազ. ԲԱՒԱԿԱՆ Է. դիմազ. ἅρκεται, ἰκανόν ἑστι sufficit, satis est Հերիք է. շատ է. բաւէ. տե՛ս (Թուոց. ՟Ժ՟Ա. 22։ ՟Գ. Թագ. ՟Ը. 27։ Եզեկ. ՟Լ՟Դ. 18։ Ի. ՟Ժ՟Դ. 22։ Մտթ. ՟Ի՟Դ. 9։ Ղկ. ՟Ի՟Բ. 38։ Յհ. ՟Զ. 7։)

Շատ իսկ է ինձ, եւ բաւական. (Փարպ.։)

Այսչափս բաւական իցէ ի փրկութիւն անձին իմոյ. (Մանդ.։)

Այլ այն չէ բաւական ի փրկութիւն. (Մխ. երեմ.։)

Բազում ամաց բաւական է. (Իգն.։)

Որ բաւական էր ի մխիթարութիւն նորա. (Բրսղ. մրկ.։)

Կաթիլ մի միայն քո կուսութեան՝ ինձ փրկութեան է բաւական. (Ներս. մոկ.։)

adv.

ԲԱՒԱԿԱՆ. մ. որ եւ ԲԱՒԱԿԱՆԱԲԱՐ. ἰκανῶς, ἁποχρώντως satis, sufficienter, contente, satis abunde Ըստ բաւականին. բաւականապէս. հերիք. շատ իկս. լիով եւ Ըստ կարի.

Արդ այս բաւական ասացաւ։ Այսչափ՝ բաւական ասացեալ է. (Փիլ. ՟ժ. բան.։)

Թուի ինձ, թէ բաւական իսկ ասացաւ. (Եւս. քր. ՟Ա։)

Բաւական ցուցանի քեզ յայնցանէ, որք նախ քան զմեզն պատմեցին։ Բաւական քեզ ուսուցանեն. (Յհ. կթ.։)

Թէ եւ այսոքիկ արանց իցէ քաջաբերութիւն, ե՛ւ պաճարս բուծանէ բաւականաբար. (Բրս. գորդ.։)

Եթէ բաւականաբար բացատրեալ էր. ապա եթէ՝ ոչ բաւականաբար. (Արիստ. առինչ.։)

Պատրաստէ զմարմնականն բաւականաբար. (Լմբ. սղ.։)

Եւ ոչ մի ոք առ սա բաւականաբար ըստ առաւելութեան եւ կամ նուազ զօրութեան կալաւ հաւասարութիւն։ Որով եւ յամենայնի առնուլ զխնդրելին՝ բաւականաբար զօրանայր. (Պիտ.։)

Warning, for now, these are the entries' title sharing the same character string regardless of its position, not the entries sharing the same root.

Mots dérivés

Ամենաբաւական

Անբաւական

Անբաւականութիւն, ութեան

Բաւականազօր

Բաւականանամ, ացայ

Բաւականացուցանեմ, ուցի

Բաւականութիւն, ութեան

Voir tout