ԱՐՈՒՍԱԿԱՆ կամ ԱՐՕՍԵԱԿ (զի ըստէպ գրի ի հինձ. արաւսեակ) (որպէս թէ հարսն նորեկ, կամ հարսնիկ. զի եւ պրս. արուսէ՝ է հարսն). Մոլորակ լուսափայլ՝ նախընթաց արեգական ծագելոյ. որ եւ Լուսաբեր, այգաբեր, աստղ առաւօտու. իսկ յերեւիլն նախ քան զմուտս արեւու՝ կոչի ԳԻՇԵՐԱՎԱՐ, եւ ԵՐԵԿ. ἐωσφόρος, φωσφόρος kucifer, ferens auroram. (Յոբ. ՟Գ. 8։ ՟Ժ՟Ա. 17։ ՟Լ՟Ը. 12։ ՟Ի՟Ա. 8։ Սղ. ՟Ճ՟Թ. 3։ ՟Ա. Թագ. լ. 17։)
Ոչ է առանց արուեսկին նշուլից արեւու երբէք քաղցրութիւն։ Արուսեակն գեղեցիկ վարսիւք իւրով խայտայ ի ժամ առաւօտուն. (Նար. ՟Ծ. եւ Նար. յովէդ.։)
Արուսեակն զվեց ամիս արուսեակ է, եւ զվեց ամիս գիշերավար. դուաւուր աւուր. արուսեակ յայգոյն պահու եւեթ, իսկ դու ի քսան եւ չորս ժամս՝ ի տըւնջեան եւ ի գիշերի. (Գիւտ թղթ. առ վաչէ։)
Նմանութեամբ՝ Սատանայ.
Զիա՞րդ անկաւ յերկնից արուսեակն, որ ընդ առաւօտն ծագէր. (Ես. ՟Ժ՟Դ. 12։)
Մի՛ զնոյն մեք զանկելոյ արօեսկին կրիցեմք. (Առ որս. ՟Է։)
Սատանայ յառաջին պայծառութեան իւրում արուսեակ եւ փայլակն անուանեցաւ. (Կամըրջ։)
Որ սակս պայծառութեան արուսեակ անուանէր, վասն ամբարտաւանութեան խաւարեալ նսեմացաւ. (Խոսր.։)
Իսկ Արուսեակ արգեականն արդարութեան՝ է յհ. մկ. կարապետն։ Շար. եւ այլն։
Առ արուսեակն արագ ընթացար. (Նար. կուս.։)